آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت
دور نما (چشم انداز)
تا سال 1404 شمسی و هم گام با اهداف سند چشم انداز ملی، رشته آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت در مقطع کارشناسی ارشد، به استانداردهای آموزشی در سطح جامعه دست یابد و دانش آموختگان این مقطع قابلیت توانمندسازی جامعه و ایجاد بستر مناسب ارتقای سطح سلامت محیطی، سازمانی و اجتماعی در کشور فراهم نمایند همچنین تربیت دانش آموختگان این مقطع آموزش و ارتقاء سلامت باعث ارتقاء سطح سلامت جامعه، افزایش بهره وری و کاهش بار بیماری ها و هزینه های تشخیصی، درمانی و توان بخشی گردد.
رسالت (مأموریت)
مأموریت رشته آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت در مقطع کارشناسی ارشد، تربیت دانش آموختگانی است که با کسب دانش و مهارت های حرفه ای قادر به شناخت جامعه، ارزیابی نیازهای فردی، سازمانی و اجتماعی، برقراری ارتباط مناسب و مؤثر، تصمیم گیری، خدمات آموزشی، مدیریتی، پژوهشی و مشاوره ای و طراحی مداخلات و پژوهش های مرتبط با سلامت در راستای افزایش آگاهی، بهبود نگرش و تغییر رفتار گروه های مختلف جمعیتی بر اساس ارزش های اسلامی، فرهنگی و انسانی باشند به گونه ای که به ارتقای سلامت و شکل گیری سبک زندگی سالم منتهی گردد.
اهداف کلی
اهداف کلی این رشته تربیت و توانمندسازی دانش آموختگان به منظور:
- بکارگیری رویکردها و استراتژی های ارتقاء سلامت
- اصلاح و توسعه رفتارها و تصمیمات ارتقادهنده سلامت در سطح فردی، اجتماعی و سازمانی
- بهبود سبک زندگی سالم و کیفیت زندگی در جامعه
- ترویج فرهنگ سلامت جامعه
نقش های دانش آموختگان در جامعه:
عبارت است از آموزشی/پژوهشی/مشاوره ای/مدیریت/برقراری ارتباط
وظایف حرفه ای دانش آموختگان به ترتیب هر نقش به شرح زیر است:
الف- نقش آموزشی
- طراحی، اجرا و ارزشیابی دوره های آموزشی رسمی و غیر رسمی
- توانمند سازی کارکنان نظام سلامت و توانمندسازی اجتماعی
- اجرای برنامه های آموزشی در برقراری ارتباطات در سطوح سازمانی و اجتماعی
- تولید و استانداردسازی مواد و محتوای آموزشی
- بکارگیری روش های آموزشی نوین
ب- پژوهشی
- تولید دانش و شواهد علمی از طریق طراحی و اجرای پژوهش های علمی برای
- شناسایی و انتخاب کانال های ارتباطی مؤثر برای آموزش
- مطالعه عادات، آداب و رفتار مردم و سبک زندگی در ارتباط با مسائل بهداشتی
- مطالعه اثربخشی برنامه های آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت
- تحلیل محتوا در مواد آموزش سلامت
- نیازسنجی و تعیین اولویت ها
- مطالعه رفتار بر اساس تئوری ها و مدل ها
- ابزارسازی در پژوهش های آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت
- گردآوری و تحلیل داده ها و مستندسازی
- انتشار مقاله در مجلات معتبر ارائه نتایج پژوهش های انجام گرفته مرتبط با سلامت
- ارائه دستاوردهای پژوهشی در مجامع علمی داخلی و خارجی
- نقد و داوری طرح ها، مقالات و متون علمی
- همکاری در طرح های ملی، منطقه ای و بین المللی مرتبط با سلامت
ج- ارائه مشاوره در زمینه های:
- برای تغییر و بهبود رفتار و سبک زندگی ایمن و ارتقاء دهنده سلامت در گروه های جمعیتی(کودکان، نوجوانان، جوانان، زنان، سالمندان، معلولین و ...)
- برای پیشگیری و کنترل رفتارهای پرخطر و آسیب های روانی اجتماعی(سوء مصرف مواد و داروها، HIV/ایدز)
- برای سلامت جنسی
د- مدیریت و رهبری
نقش مدیریتی با توجه به موارد زیر انجام می گردد:
- برنامه ریزی
- تأمین منابع
- سازمان دهی
- ظرفیت سازی
- هدایت و رهبری
- پایش و ارزشیابی
ه- برقراری ارتباط
برقراری ارتباط مؤثر با گروه ها، تشکل ها و سازمان های اجتماعی به منظور ترغیب، جلب مشارکت و حمایت های آن ها برای تسهیل و توسعه برنامه های آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت شامل:
- ایجاد ائتلاف و یا توسعه هماهنگی های درون و بین بخشی
- ارتباط با رسانه های محلی
- ارتباط مؤثر با سازمان های دولتی و غیردولتی از جمله انجمن ها و سازمان های مردم نهاد
- بهره گیری از فن آوری های اطلاعات و ارتباطات نوین
جایگاه شغلی دانش آموختگان:
دانش آموختگان این دوره می توانند در جایگاه های زیر انجام وظیفه نمایند:
- ستاد وزارت بهداشت درمان و علوم پزشکی و مؤسسات وابسته
- مراکز تحقیقاتی
- مراکز مشاوره و خدمات آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت
سایر سازمان های ذیل:
- آموزش و پرورش
- صدا و سیما و نهادهای رسانه ای و خبر گزاری ها
- مراکز جامع سلامت
- معاونت اجتماعی شهرداری(سرای محله و خانه های سلامت)
- حوزه های ممیزی و ارزیابی محصولات فرهنگی و آموزشی(وزارت ارشاد، بنیاد ملی بازی های رایانه ای)
- معاونت های اجتماعی(سازمان های مختلف من جمله وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی) و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه(آموزش پیشگیری فرهنگی و اجتماعی
توانمندی و مهارت های مورد انتظار برای دانش آموختگان
الف- توانمندی های پایه مورد انتظار
توانمندی های عمومی مورد انتظار برای دانش آموختگان این مقطع عبارتند از:
- آمار و روش های آنالیز داده ها به روش های آماری پارامتریک و ناپارامتریک و محاسبه حجم نمونه و تحلیل داده ها، همچنین اپیدمیولوژی، شناخت عوامل مؤثر بر وضعیت بیماری و سلامت در جامعه(عوامل بیماری زا، میزبان، محیط) و مدل های مختلف اپیدمیولوژی(مثلث اپیدمیولوژیک، شبکه علیت، مدل چرخ) و تقسیم بندی فاکتورهای اپیدمیولوژیک بر حسب زمان، مکان و شخص(مفهوم ارتباط و علیت)
منبع: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاونت آموزشی، دبیرخانه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی. برنامه آموزشی و ضوابط رشته آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت درر مقطع کارشناسی ارشد، 1397 |