آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت

دور نما (چشم انداز)

تا سال 1404 شمسی و هم گام با اهداف سند چشم انداز ملی، رشته آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت در مقطع کارشناسی ارشد، به استانداردهای آموزشی در سطح جامعه دست یابد و دانش آموختگان این مقطع قابلیت توانمندسازی جامعه و ایجاد بستر مناسب ارتقای سطح سلامت محیطی، سازمانی و اجتماعی در کشور فراهم نمایند همچنین تربیت دانش آموختگان این مقطع آموزش و ارتقاء سلامت باعث ارتقاء سطح سلامت جامعه، افزایش بهره وری و کاهش بار بیماری ها و هزینه های تشخیصی، درمانی و توان بخشی گردد.

رسالت (مأموریت)

مأموریت رشته آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت در مقطع کارشناسی ارشد، تربیت دانش آموختگانی است که با کسب دانش و مهارت های حرفه ای قادر به شناخت جامعه، ارزیابی نیازهای فردی، سازمانی و اجتماعی، برقراری ارتباط مناسب و مؤثر، تصمیم گیری، خدمات آموزشی، مدیریتی، پژوهشی و مشاوره ای و طراحی مداخلات و پژوهش های مرتبط با سلامت در راستای افزایش آگاهی، بهبود نگرش و تغییر رفتار گروه های مختلف جمعیتی بر اساس ارزش های اسلامی، فرهنگی و انسانی باشند به گونه ای که به ارتقای سلامت و شکل گیری سبک زندگی سالم منتهی گردد.

اهداف کلی

اهداف کلی این رشته تربیت و توانمندسازی دانش آموختگان به منظور:

-         بکارگیری رویکردها و استراتژی های ارتقاء سلامت

-         اصلاح و توسعه رفتارها و تصمیمات ارتقادهنده سلامت در سطح فردی، اجتماعی و سازمانی

-         بهبود سبک زندگی سالم و کیفیت زندگی در جامعه

-         ترویج فرهنگ سلامت جامعه

نقش های دانش آموختگان در جامعه:

عبارت است از آموزشی/پژوهشی/مشاوره ای/مدیریت/برقراری ارتباط

وظایف حرفه ای دانش آموختگان به ترتیب هر نقش به شرح زیر است:

الف- نقش آموزشی

-         طراحی، اجرا و ارزشیابی دوره های آموزشی رسمی و غیر رسمی

-         توانمند سازی کارکنان نظام سلامت و توانمندسازی اجتماعی

-         اجرای برنامه های آموزشی در برقراری ارتباطات در سطوح سازمانی و اجتماعی

-         تولید و استانداردسازی مواد و محتوای آموزشی

-         بکارگیری روش های آموزشی نوین

ب- پژوهشی

-         تولید دانش و شواهد علمی از طریق طراحی و اجرای پژوهش های علمی برای

-         شناسایی و انتخاب کانال های ارتباطی مؤثر برای آموزش

-         مطالعه عادات، آداب و رفتار مردم و سبک زندگی در ارتباط با مسائل بهداشتی

-         مطالعه اثربخشی برنامه های آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت

-         تحلیل محتوا در مواد آموزش سلامت

-         نیازسنجی و تعیین اولویت ها

-         مطالعه رفتار بر اساس تئوری ها و مدل ها

-         ابزارسازی در پژوهش های آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت

-         گردآوری و تحلیل داده ها و مستندسازی

-         انتشار مقاله در مجلات معتبر ارائه نتایج پژوهش های انجام گرفته مرتبط با سلامت

-         ارائه دستاوردهای پژوهشی در مجامع علمی داخلی و خارجی

-         نقد و داوری طرح ها، مقالات و متون علمی

-         همکاری در طرح های ملی، منطقه ای و بین المللی مرتبط با سلامت

ج- ارائه مشاوره در زمینه های:

-         برای تغییر و بهبود رفتار و سبک زندگی ایمن و ارتقاء دهنده سلامت در گروه های جمعیتی(کودکان، نوجوانان، جوانان، زنان، سالمندان، معلولین و ...)

-         برای پیشگیری و کنترل رفتارهای پرخطر و آسیب های روانی اجتماعی(سوء مصرف مواد و داروها، HIV/ایدز)

-         برای سلامت جنسی

د- مدیریت و رهبری

نقش مدیریتی با توجه به موارد زیر انجام می گردد:

-         برنامه ریزی

-         تأمین منابع

-         سازمان دهی

-         ظرفیت سازی

-         هدایت و رهبری

-         پایش و ارزشیابی

ه- برقراری ارتباط

برقراری ارتباط مؤثر با گروه ها، تشکل ها و سازمان های اجتماعی به منظور ترغیب، جلب مشارکت و حمایت های آن ها برای تسهیل و توسعه برنامه های آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت شامل:

-         ایجاد ائتلاف و یا توسعه هماهنگی های درون و بین بخشی

-         ارتباط با رسانه های محلی

-         ارتباط مؤثر با سازمان های دولتی و غیردولتی از جمله انجمن ها و سازمان های مردم نهاد

-         بهره گیری از فن آوری های اطلاعات و ارتباطات نوین

جایگاه شغلی دانش آموختگان:

دانش آموختگان این دوره می توانند در جایگاه های زیر انجام وظیفه نمایند:

-         ستاد وزارت بهداشت درمان و علوم پزشکی و مؤسسات وابسته

-         مراکز تحقیقاتی

-         مراکز مشاوره و خدمات آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت

سایر سازمان های ذیل:

• آموزش و پرورش
• صدا و سیما و نهادهای رسانه ای و خبر گزاری ها
• مراکز جامع سلامت
• معاونت اجتماعی شهرداری(سرای محله و خانه های سلامت)
• حوزه های ممیزی و ارزیابی محصولات فرهنگی و آموزشی(وزارت ارشاد، بنیاد ملی بازی های رایانه ای)
• معاونت های اجتماعی(سازمان های مختلف من جمله وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی) و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه(آموزش پیشگیری فرهنگی و اجتماعی

توانمندی و مهارت های مورد انتظار برای دانش آموختگان

الف- توانمندی های پایه مورد انتظار

توانمندی های عمومی مورد انتظار برای دانش آموختگان این مقطع عبارتند از:

-         آمار و روش های آنالیز داده ها به روش های آماری پارامتریک و ناپارامتریک و محاسبه حجم نمونه و تحلیل داده ها، همچنین اپیدمیولوژی، شناخت عوامل مؤثر بر وضعیت بیماری و سلامت در جامعه(عوامل بیماری زا، میزبان، محیط) و مدل های مختلف اپیدمیولوژی(مثلث اپیدمیولوژیک، شبکه علیت، مدل چرخ) و تقسیم بندی فاکتورهای اپیدمیولوژیک بر حسب زمان، مکان و شخص(مفهوم ارتباط و علیت)

منبع: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاونت آموزشی، دبیرخانه شورای عالی برنامه ریزی علوم پزشکی. برنامه آموزشی و ضوابط رشته آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت درر مقطع کارشناسی ارشد، 1397